Tư thế nằm tốt cho vết khâu tầng sinh môn ngừa biến chứng

Khi mới sinh con và bị rạch tầng sinh môn, cơ thể mẹ trở nên khá mệt mỏi, đau đớn. Mọi sinh hoạt và tư thế đều có thể khiến vết thương bị đau, lâu lành. Một trong những lưu ý của mẹ là tư thế nằm. Vậy tư thế nằm tốt cho vết khâu tầng sinh môn là gì? Cách chăm sóc nào giúp cho vết thương tầng sinh môn lành nhanh nhất? Chúng tôi sẽ hướng dẫn bạn trong bài viết dưới đây.

Tại sao phải khâu tầng sinh môn?

Tầng sinh môn là một phần mô của cơ quan sinh sản nằm giữa âm hộ và hậu môn. Trong quá trình sinh sản, tầng sinh môn có tác dụng giãn nở để thai nhi sinh ra dễ dàng hơn. Tuy nhiên nếu tầng sinh môn giãn nở kém hoặc kích thước thai nhi quá lớn thì bộ phận này sẽ bị được rạch ra trong quá trình sinh đẻ. Khâu tầng sinh môn là một quá trình phẫu thuật được thực hiện trong một số trường hợp trong quá trình sinh đẻ để tạo đường ra cho thai nhi trong quá trình sinh.

Có một số lý do chính khiến việc khâu tầng sinh môn trở thành cần thiết trong một số trường hợp^[1]Episiotomy: When it’s needed, when it’s not. Truy cập 25 tháng 05 năm 2023.
https://www.mayoclinic.org/healthy-lifestyle/labor-and-delivery/in-depth/episiotomy/art-20047282:

• Kích thước thai quá lớn: Nếu kích thước của thai nhi vượt quá khả năng của cơ tử cung và âm đạo để sinh ra một cách tự nhiên, việc khâu tầng sinh môn có thể cần thiết để mở rộng đường ra và đảm bảo an toàn cho mẹ và thai nhi.
• Rủi ro cho mẹ và thai nhi: Trong một số trường hợp, có thể xảy ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như rối loạn nhịp tim, suy tim, huyết áp cao, hoặc vấn đề về placenta. Trong những tình huống này, khâu tầng sinh môn có thể được thực hiện để cứu mẹ và thai nhi.
• Khó khăn trong quá trình sinh: Đôi khi, dù thai nhi có kích thước bình thường nhưng quá trình sinh gặp khó khăn do đặc điểm cơ tử cung hoặc âm đạo của mẹ. Trong những trường hợp này, khâu tầng sinh môn có thể giúp mở rộng đường ra và giảm khó khăn trong quá trình sinh.

Tư thế nằm tốt cho vết khâu tầng sinh môn

Sau khi rạch tầng sinh môn, nếu chọn lựa được tư thế nằm đúng cách có thể giúp giảm đau và giúp lành vết thương nhanh hơn. Dưới đây là một số tư thế nằm được các bác sĩ khuyến nghị:

• Tư thế nằm nghiêng: Nằm nghiêng một bên, đặc biệt là bên không có vết rạch, có thể giảm áp lực lên vết khâu và giúp giảm đau. Đặt một gối hoặc gói chăn dưới đầu gối để hỗ trợ và giữ tư thế nghiêng.
• Tư thế nằm chóp ngực: Nằm nghiêng với một góc 30-45 độ, sử dụng gối lớn để hỗ trợ lưng và đầu. Tư thế này giúp giảm áp lực lên vùng tầng sinh môn và tăng sự thoải mái.
• Tư thế nằm ngửa: Tư thế này có tác dụng giảm đau ở vùng xương chậu và tăng cường tuần hoàn máu.
• Tư thế nằm sử dụng gối hỗ trợ: Sử dụng gối hình chữ U hoặc gối hình hạt dẻ để đặt dưới đùi và hông có thể giảm áp lực lên vết khâu và mang lại sự thoải mái khi nằm.

Chăm sóc tầng sinh môn đúng cách, ngừa biến chứng

Khi phụ nữ trải qua quá trình rạch tầng sinh môn trong quá trình sinh sản, một trong những biến chứng phổ biến có thể xảy ra là sẹo lồi tại vùng rạch. Có nhiều nguyên nhân gây ra sẹo lồi sau rạch tầng sinh môn. Đầu tiên, kỹ thuật rạch không chính xác hoặc vết khâu không được chỉn chu có thể tạo ra sẹo. Ngoài ra, cơ địa của mỗi người cũng có thể ảnh hưởng đến quá trình lành sẹo.

Sẹo lồi tại vùng rạch tầng sinh môn có thể gây ra nhiều vấn đề cho phụ nữ. Về mặt thẩm mỹ, sẹo lồi có thể tạo ra sự tự ti với hình ảnh cơ thể của người phụ nữ. Điều này có thể ảnh hưởng đến tự tin và tâm lý của họ, gây ra sự khó chịu và giới hạn trong cuộc sống hàng ngày. Ngoài ra, sẹo lồi cũng có thể gây ra khó khăn trong việc vệ sinh cá nhân và có thể tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn xâm nhập, gây nhiễm trùng và viêm nhiễm.

Để giảm thiểu nguy cơ sẹo lồi sau rạch tầng sinh môn, quá trình chăm sóc vết khâu tầng sinh môn rất quan trọng.

Cách giảm đau hiệu quả

Quá trình rạch tầng sinh môn trong quá trình sinh sản có thể gây ra đau và khó chịu cho phụ nữ. Dưới đây là một số cách giảm đau hiệu quả trong quá trình này ^[2]Episiotomy. Truy cập ngày 25 tháng 05 năm 2023.
https://my.clevelandclinic.org/health/treatments/22904-episiotomy:

• Sử dụng các phương pháp giảm đau tự nhiên: Chườm nóng bằng khăn ấm, chai nước nóng hoặc gói chườm ấm để làm dịu vết đau. Ngoài ra, có thể dùng tư thế nằm giơ cao chân để giảm áp lực lên vùng rạch.
• Sử dụng đá lạnh: Đặt đá lạnh vào khăn mỏng và áp lên vùng rạch trong khoảng 10-15 phút có thể giúp giảm đau và giảm sưng.
• Dùng thuốc giảm đau: Một số loại thuốc giảm đau vết khâu tầng sinh môn được sử dụng là paracetamol hoặc ibuprofen vì chúng khá an toàn và không nhiều tác dụng phụ. Tuy nhiên cần tham khảo ý kiến của bác sĩ và các nhân viên y tế trước khi tự ý sử dụng.
• SửSừ dụng gối: Sử dụng các sản phẩm hỗ trợ vật lý như gối đỡ hoặc đồ vật tương tự để giảm áp lực lên vùng rạch.
• Nghỉ ngơi và tạo môi trường thoải mái: Nghỉ ngơi đầy đủ, giữ vùng rạch khô ráo và sạch sẽ. Đặt một tấm đệm mềm dưới vùng hông để giảm áp lực và tạo cảm giác thoải mái.
• Lựa chọn tư thế ngồi thoải mái: Các mẹ thường bị đau khi ngồi dậy vì sẽ đè lên vết khâu tầng sinh môn. Vì vậy mẹ nên chọn một tư thế ngồi tốt cho vết khâu tầng sinh môn và sử dụng đệm khi ngồi để tránh áp lực lên vùng chậu.

Vệ sinh tầng sinh môn đúng cách

Việc vệ sinh tầng sinh môn sau khi trải qua vết mổ là rất quan trọng để đảm bảo vết thương lành tốt và tránh nhiễm trùng. Một số lưu ý về cách vệ sinh tầng sinh môn sau vết mổ mà các bạn cần biết:

• Rửa vùng tầng sinh môn: Rửa vết khâu tầng sinh môn bằng gì? Các bạn có thể sử dụng nước ấm và xà phòng nhẹ hoặc nước muối sinh lý để rửa vùng tầng sinh môn sau khi đi vệ sinh. Hãy nhẹ nhàng và cẩn thận để không làm tổn thương vùng vết mổ. Sau khi rửa, hãy lau khô vùng tầng sinh môn bằng khăn sạch và mềm.
• Thay băng bảo vệ: Băng bảo vệ có thể hấp thụ chất nhầy và giúp giữ vùng tầng sinh môn khô ráo và sạch sẽ. Hãy tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ hoặc y tá về cách thay băng và thời gian thay băng hàng ngày.
• Vệ sinh tay trước và sau khi tiếp xúc vùng tầng sinh môn: Điều này giúp ngăn ngừa nhiễm trùng và bảo vệ vùng tầng sinh môn khỏi vi khuẩn có thể gây hại.
• Tránh việc sử dụng bồn tắm và hồ bơi: Hạn chế sử dụng bồn tắm hoặc hồ bơi để tránh tiếp xúc vùng vết mổ với nước bẩn hoặc hóa chất có thể gây kích ứng hoặc nhiễm trùng.

Ngăn ngừa biến chứng sưng, sẹo lồi

Để ngăn ngừa biến chứng sưng và sẹo lồi sau khi rạch tầng sinh môn, bạn cần chú ý đến những vấn đề sau:

• Chăm sóc vết khâu đúng cách: Đảm bảo vệ sinh vết khâu bằng cách làm sạch vùng rạch hàng ngày. Đặt băng bảo vệ nếu được yêu cầu và thay đổi băng thường xuyên để giữ vùng rạch khô ráo và sạch sẽ.
• Đảm bảo vệ sinh cá nhân: Hãy tuân thủ các quy tắc vệ sinh cá nhân, bao gồm rửa tay kỹ trước và sau khi tiếp xúc với vùng rạch. Sử dụng các sản phẩm vệ sinh cá nhân nhẹ nhàng và không chứa hóa chất gây kích ứng.
• Giữ vết khâu sạch sẽ và khô ráo.
• Giảm sưng: Để giảm sưng, bạn có thể chườm lạnh bằng cách đặt một gói đá lên vùng rạch trong khoảng 10-15 phút. Nếu được chỉ định sử dụng những loại thuốc giảm viêm và giảm sưng thì bạn nên uống đầy đủ đúng liều.
• Giữ tư thế thoải mái: Tránh các hoạt động căng thẳng và giữ tư thế nằm nghỉ thoải mái.
• Chế độ ăn uống và dinh dưỡng lành mạnh.

Chế độ dinh dưỡng giúp vết khâu nhanh lành

Ăn gì để vết khâu tầng sinh môn mau lành là một câu hỏi được nhiều mẹ quan tâm. Dưới đây là một số những thực phẩm tốt cho quá trình lành vết rạch tầng sinh môn.

• Cung cấp đủ protein: Protein là thành phần cần thiết để tái tạo và xây dựng mô tế bào mới. Những thực phẩm giàu protein như thịt, cá, đậu và các sản phẩm từ sữa đảm bảo cung cấp đủ protein cho quá trình phục hồi.
• Tăng cường tiêu thụ chất xơ: Chất xơ giúp ngăn ngừa táo bón, điều này có thể giúp giảm áp lực lên vùng rạch.
• Cung cấp đủ vitamin và khoáng chất: Vitamin và khoáng chất là cần thiết để hỗ trợ quá trình lành vết rạch. Hãy bổ sung trong chế độ ăn của bạn các loại thực phẩm giàu vitamin C (quả cam, kiwi, dứa), vitamin A (cà rốt, bí ngô), vitamin E (hạt dẻ, dầu ô liu) và khoáng chất như kẽm và sắt (thịt, hạt, đậu).

• Uống đủ nước: Đảm bảo uống đủ nước hàng ngày để duy trì độ ẩm cần thiết cho cơ thể và giúp quá trình lành vết rạch diễn ra nhanh hơn.
• Tránh các chất kích thích: Hạn chế tiêu thụ các chất kích thích như cafein, rượu và thuốc lá, vì chúng có thể ảnh hưởng tiêu cực đến quá trình phục hồi.
• Bổ sung omega-3: Omega-3 có tác dụng chống viêm và có thể hỗ trợ quá trình lành vết khâu. Bạn có thể tìm thấy omega-3 trong cá hồi, cá mackerel, hạt lanh và hạt chia.

Những lưu ý khi sinh hoạt

Sau khi rạch tầng sinh môn, bệnh nhân cần lưu ý những điều sau đây khi thực hiện sinh hoạt hàng ngày:

• Khi đi tiểu, hãy đi từ từ để tránh áp lực lên vùng rạch. Bạn cũng nên dùng bình xịt nước ấm hoặc rửa vùng rạch sau khi đi tiểu để giữ vùng sạch và giảm khả năng nhiễm trùng.
• Đảm bảo bạn có chế độ ăn uống giàu chất xơ để tránh táo bón và giảm áp lực khi đi cầu. Hãy sử dụng bồn cầu thoải mái và tránh ép lực khi đi đại tiện.
• Khi quan hệ tình dục: Trong giai đoạn hồi phục sau khi khâu tầng sinh môn, hãy thảo luận với bác sĩ về thời gian hoạt động tình dục phù hợp. Bác sĩ sẽ cung cấp hướng dẫn và khuyến nghị về thời gian phù hợp để bắt đầu quan hệ tình dục trở lại.
• Một số bài tập sàn chậu: Bài tập sàn chậu (Kegel) có thể giúp tăng cường cơ và cải thiện sức khỏe tầng sinh môn. Đóng và nới chậu bằng cách co và nới các cơ chậu. Bạn có thể tham khảo các bài tập Kegel từ bác sĩ hoặc chuyên gia tại phòng khám ^[3]Episiotomy and perineal tears. Truy cập 25 tháng 05 năm 2023.
  https://www.nhs.uk/pregnancy/labour-and-birth/what-happens/episiotomy-and-perineal-tears/

Xem thêm: 20+ hình ảnh vết khâu tầng sinh môn lành – Các biến chứng thường gặp!

Giải đáp thắc mắc cho mẹ khi khâu tầng sinh môn

Dấu hiệu vết khâu tầng sinh môn đang lành là gì?

Dấu hiệu vết khâu tầng sinh môn đang lành có thể được nhận biết dựa trên những biểu hiện sau:

• Giảm đau: Khi vết khâu tầng sinh môn đang lành, bạn sẽ cảm thấy giảm đau và không còn cần sử dụng thuốc giảm đau đặc biệt.
• Giảm sưng: Vùng xung quanh vết khâu sẽ dần giảm sưng và không còn bị căng thẳng như ban đầu.
• Màu sắc vết thương: Hình ảnh vết khâu tầng sinh môn lành thường có màu đỏ hồng nhạt hoặc màu da tự nhiên. Nếu có biểu hiện viêm nhiễm, vết khâu thường sẽ bị đỏ, đau, hoặc có màu vàng.
• Tái tạo mô: Vùng xung quanh vết khâu sẽ bắt đầu tái tạo mô, các mô mới sẽ hình thành để làm lành vết thương. Có thể thấy vết khâu bắt đầu trở nên nhỏ hơn và hợp lại.
• Cử động dễ dàng hơn: Bạn có thể cảm thấy thoải mái hơn khi di chuyển, ngồi dậy và thực hiện các hoạt động hàng ngày mà không gặp khó khăn.

Vết khâu tầng sinh môn bao lâu thì hết đau?

Vết khâu tầng sinh môn bao lâu thì hết? Thời gian để vết khâu tầng sinh môn hết đau có thể khác nhau tùy thuộc vào từng người và các yếu tố liên quan. Khi phụ nữ trải qua quá trình rạch tầng sinh môn, vết thương gây ra sẽ gây ra một mức độ đau và không thoải mái khác nhau.

Trong thời gian ngắn sau khi rạch tầng sinh môn, đau thường là một triệu chứng phổ biến. Bạn thường đau hơn khi di chuyển, nằm hay tiếp xúc với vùng vết khâu. Tuy nhiên, hãy đừng lo lắng, vì đau sẽ dần dần giảm đi theo thời gian và trong quá trình lành vết khâu.

Thường thì sau khoảng 1-2 tuần, bạn sẽ cảm nhận rõ vết thương bớt đau dần. Trong giai đoạn này, vết khâu sẽ dần lành và các biểu hiện đau sẽ giảm đi. Bạn sẽ có thể di chuyển thoải mái hơn và thực hiện các hoạt động hàng ngày mà không gặp khó khăn.

Ở bài viết này chúng tôi đã cung cấp cho các bạn thông tin về tư thế nằm tốt cho vết khâu tầng sinh môn. Nếu vẫn còn bất kì thắc mắc gì, vui lòng gọi tới số hotline 1900 636 985 (nhánh số 2) hoặc truy cập đến https://ferrolip.vn/ để được các chuyên gia giải đáp chi tiết.