Cách đọc kết quả siêu âm Doppler thai. Các chỉ số cần lưu ý

Siêu âm Doppler là một trong những phương pháp tiên tiến giúp bác sĩ theo dõi tình trạng sức khỏe của thai nhi và mẹ bầu. Tuy nhiên, để hiểu đúng về những chỉ số trên kết quả siêu âm Doppler không phải là điều dễ dàng với mọi người. Bài viết này sẽ giúp mẹ bầu nắm bắt cách đọc kết quả siêu âm Doppler thai và những chỉ số quan trọng cần chú ý!

Siêu âm Doppler là gì? Ý nghĩa siêu âm Doppler thai nhi

Siêu âm Doppler là kỹ thuật siêu âm sử dụng sóng âm thanh tần số cao để đo lường và hình ảnh hóa lưu lượng máu trong các mạch máu của mẹ và thai nhi. Không giống như siêu âm thường, siêu âm Doppler có thể đánh giá dòng chảy của máu và các chỉ số liên quan đến tuần hoàn. Từ đó bác sĩ có thể xác định những dấu hiệu bất thường về sức khỏe của thai nhi ^[1]What is a Doppler ultrasound? Ngày truy cập: 20/10/2024.
https://www.medicalnewstoday.com/articles/326824.

So với siêu âm thường, siêu âm Doppler có nhiều điểm khác thường:

• Siêu âm thường: Phương pháp này tạo ra hình ảnh 2D hoặc 3D của thai nhi và các cơ quan trong cơ thể mẹ. Tuy nhiên, nó không thể đo được dòng chảy của máu.
• Siêu âm Doppler: Siêu âm Doppler cung cấp thông tin chi tiết về lượng máu trong các động mạch và tĩnh mạch, đặc biệt là các mạch máu chính của thai nhi. Điển hình như động mạch rốn, động mạch não giữa và động mạch tử cung của mẹ.

Siêu âm Doppler mang đến nhiều ý nghĩa với sức khỏe mẹ bầu và thai nhi như: ^[2]Doppler Ultrasound. Ngày truy cập: 20/10/2024.
https://my.clevelandclinic.org/health/diagnostics/22715-doppler-ultrasound

• Đánh giá lưu lượng máu từ mẹ sang thai nhi: Bằng cách theo dõi lượng máu, siêu âm Doppler có thể phát hiện các vấn đề liên quan đến cung cấp oxy và dưỡng chất cho thai nhi.
• Phát hiện sớm các bất thường: Các chỉ số Doppler giúp bác sĩ phát hiện sớm nguy cơ thai nhi chậm phát triển trong tử cung, tiền sản giật và các biến chứng thai kỳ khác.
• Giám sát sức khỏe thai nhi: Phương pháp này giúp xác định thai nhi có nhận đủ oxy và chất dinh dưỡng hay không. Từ đó bác sĩ sẽ đưa ra biện pháp can thiệp kịp thời nếu cần.

Cách đọc kết quả siêu âm doppler thai

Khi nhận kết quả siêu âm Doppler, mẹ sẽ thấy nhiều chỉ số hoặc ký hiệu. Mỗi chỉ số sẽ thể hiện một khía cạnh cụ thể về sức khỏe tuần hoàn máu giữa mẹ và thai nhi. Dưới đây là một số chỉ số chính mà bạn cần chú ý:

• PI (Pulsatility Index – Chỉ số đập mạch): Chỉ số PI thể hiện sự thay đổi của dòng chảy máu qua các mạch máu trong một chu kỳ tim. PI được tính toán dựa trên sự chênh lệch giữa tốc độ cao nhất và thấp nhất của dòng chảy máu. Giá trị này giúp đánh giá tính chất đàn hồi và kháng trở của mạch  máu ^[3]Doppler ultrasound waveform indices: A/B ratio, pulsatility index and Pourcelot ratio. Ngày truy cập: 20/10/2024.
  https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/3291936/.
• RI (Resistance Index – Chỉ số kháng lực): RI đánh giá kháng lực dòng chảy máu trong mạch. Chỉ số này cho thấy mức độ cản trở của máu khi di chuyển qua các mạch máu, từ đó cung cấp thông tin về sức khỏe của mạch máu.
• S/D (Systolic/Diastolic Ratio – Tỷ lệ tâm thu/tâm trương): Đây là tỷ lệ giữa tốc độ dòng chảy máu trong giai đoạn co bóp (tâm thu) và giãn ra (tâm trương) của tim. Chỉ số này quan trọng trong việc đánh giá mức độ lưu thông máu qua động mạch rốn.
• MCA (Middle Cerebral Artery – Động mạch não giữa): Chỉ số liên quan đến lưu lượng máu thông qua mạch não giữa của thai nhi, thường được đo khi có nghi ngờ thai nhi bị suy dinh dưỡng hoặc thiếu oxy).
• UA (Umbilical Artery – Động mạch rốn): Đây là chỉ số đánh giá lưu lượng máu từ mẹ qua dây rốn đến thai nhi. Nếu chỉ số này bất thường, có thể dẫn đến nguy cơ chậm phát triển hoặc thiếu oxy thai nhi.

Khi nào cần siêu âm Doppler thai?

Siêu âm Doppler thường không được thực hiện định kỳ như siêu âm thường mà được chỉ định khi có dấu hiệu bất thường hoặc nguy cơ cao trong thai kỳ. Dưới đây là một số tình huống cụ thể mà bác sĩ có thể yêu cầu thực hiện siêu âm Doppler:

• Thai nhi chậm phát triển trong tử cung (IUGR): Nếu thai nhi phát triển nhỏ hơn so với tuổi thai dự kiến, siêu âm Doppler có thể giúp xác định nguyên nhân và đánh giá khả năng cung cấp máu và dưỡng chất cho thai nhi.
• Tiền sản giật: Đây là tình trạng cao huyết áp và tổn thương các cơ quan khác của mẹ, đặc biệt là gan và thận. Siêu âm Doppler giúp theo dõi tuần hoàn máu và phát hiện nguy cơ tiền sản giật sớm.
• Thai nhi có nguy cơ thiếu oxy: Nếu bác sĩ nghi ngờ thai nhi không nhận đủ oxy, siêu âm Doppler sẽ giúp kiểm tra dòng chảy máu qua động mạch rốn và động mạch não giữa để đánh giá.
• Mẹ có bệnh lý mạn tính: Những bà mẹ mắc bệnh lý như tiểu đường, tăng huyết áp hoặc bệnh tim có thể được yêu cầu siêu âm Doppler để theo dõi sức khỏe thai nhi.
• Mang đa thai: Siêu âm Doppler giúp kiểm tra lưu lượng máu và dinh dưỡng đến từng thai nhi trong trường hợp mang song thai hoặc đa thai.

Chỉ số PI động mạch tử cung bình thường bao nhiêu?

PI động mạch tử cung là một trong những chỉ số quan trọng nhất trong siêu âm Doppler thai. Chỉ số này giúp đánh giá lưu lượng máu từ mẹ đến thai nhi thông qua động mạch tử cung. Nếu PI động mạch tử cung bất thường, có thể là dấu hiệu của nguy cơ phát triển tiền sản giật, thai nhi chậm phát triển hoặc các vấn đề liên quan đến cung cấp máu và oxy cho thai nhi.

Ở các thai kỳ bình thường, giá trị PI động mạch tử cung sẽ dao động trong khoảng từ 0.5 – 1. Đây là mức độ mà lưu lượng máu được coi là ổn định và đủ để cung cấp dưỡng chất và oxy cho thai nhi phát triển tốt. Chỉ số này sẽ thay đổi dần theo tuổi thai, do đó bác sĩ sẽ dựa trên tuổi thai cụ thể để đánh giá.

Nếu chỉ số PI của động mạch tử cung thấp hơn mức bình thường, điều này có thể chỉ ra rằng lưu lượng máu động mạch tử cung đang tăng lên. Tình trạng này có thể dẫn đến thai nhi nhận quá nhiều máu, dễ gây ra nhiều vấn đề sức khỏe. Vì vậy mẹ bầu cần theo dõi chặt chẽ để tránh các biến chứng.

Khi chỉ số PI động mạch tử cung cao hơn mức bình thường, điều này có nghĩa là lưu lượng máu đang gặp trở ngại. Đồng nghĩa thai nhi không nhận đủ oxy và dưỡng chất, gây ra nguy cơ thai nhi chậm phát triển trong tử cung hoặc thậm chí gây suy thai. Các biện pháp can thiệp cũng cần được thực hiện để đảm bảo an toàn cho mẹ và thai nhi.

Như vậy, mẹ có thể thấy siêu âm Doppler là công cụ quan trọng trong việc đánh giá sức khỏe trong thai kỳ. Và cách đọc kết quả siêu âm Doppler thai cũng là kỹ năng quan trọng để mẹ chăm sóc bản thân tốt hơn. Trường hợp mẹ muốn tìm hiểu thêm, vui lòng truy cập website ferrolip.vn hoặc gọi điện theo hotline 1900 636 985 (nhánh số 2) để được hỗ trợ sớm nhất nhé!