Nhiều người uống sắt đi ngoài màu đen nên cảm thấy lo lắng. Tuy nhiên hiện tượng này rất bình thường và phổ biến khi uống sắt. Hãy cùng tìm hiểu về nguyên nhân và cách khắc phục tình trạng phân đen khi uống sắt qua bài viết dưới đây nhé!
Nguyên nhân uống sắt đi ngoài màu đen
Theo các nghiên cứu lâm sàng, uống sắt đi ngoài màu đen có thể do rất nhiều nguyên nhân gây ra. Dưới đây là các nguyên nhân chính gây nên hiện tượng này.
Nguyên nhân đi ngoài phân đen do uống sắt
Trong cơ thể có sự hiện hiện của hai nhân tố: urobilin cùng với stercobilin. Đây là các dẫn xuất từ sắc tố mật và lẫn vào phân. Do đó, phân có màu nâu. Khi bạn bổ sung thêm viên sắt, một lượng sắt sẽ được hấp thu trong cơ thể. Lượng sắt dư lại ở đường tiêu hóa sẽ được chuyển hóa tạo nên sản phẩm có màu đen. Đây là nguyên nhân khiến phân có màu đen khi uống sắt.
Khi uống sắt có hiện tượng phân đen do bổ sung sắt không đúng cách. Hiện tượng phân đen có thể hết khi bạn ngừng uống thuốc sắt. Trong trường hợp hiện tượng phân đen kết hợp với đau bụng, sốt, nôn mửa….phải đến bệnh viện để được thăm khám kịp thời.
Nguyên nhân khác gây đi ngoài phân đen
Khi bạn dừng uống sắt khoảng 3-4 ngày mà vẫn còn đi ngoài phân đen thì còn có thể do một số nguyên nhân khác:
- Ăn nhiều thực phẩm có màu đen: Đồ ăn có màu xanh đậm hay màu đen cũng có làm phân đen. Các thực phẩm được quan sát là khiến phân đen bao gồm: Cam thảo đen, quả việt quất hoặc chì.
- Tác dụng phụ của một số loại thuốc: Những loại thuốc có thành phần bismuth subsalicylate cũng khiến phân có màu đen.
- Xuất huyết tiêu hóa: Khi phân có màu đen thường do nguyên nhân xuất huyết đường tiêu hoá trên. Thường gặp gặp là do xuất huyết ruột non và đại tràng phải. Khi gặp hiện tượng này, phải nhanh chóng đến cơ sở y tế để được thăm khám kịp thời.
Uống sắt đi ngoài màu đen có nguy hiểm không?
Nếu nguyên nhân phân đen do dư thừa sắt thì bạn chỉ cần dừng uống sắt sẽ hết ngay mà không gây nguy hiểm. Tuy nhiên, khi cơ thể không hấp thu hết sắt có thể dẫn tới tình trạng:
- Thiếu máu: Cơ thể không hấp thu được sắt hay hấp thu sắt rất ít ở các đối tượng có nhu cầu sắt cao sẽ gây bất lợi lớn. Hiện tượng này kéo dài khiến tình trạng thiếu máu do thiếu sắt trở nên nghiêm trọng cho dù vẫn bổ sung sắt đầy đủ.
- Ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa: Sắt dư thừa sẽ bị đào thải ra ngoài qua phân và nước tiểu. Điều này gây áp lực trên hệ tiêu hóa và gây tổn thương cho các cơ quan này.
Nếu phân đen là triệu chứng của bệnh lý khác nhau như nhiễm trùng, xuất huyết, bệnh ác tính thì sẽ rất nguy hiểm và phải được thăm khám kịp thời.
Đi ngoài phân đen khi nào cần gặp bác sĩ?
Nếu mẹ bầu gặp tình trạng đi ngoài phân đen kèm theo các triệu chứng dưới đây, mẹ nên tới bác sĩ để thăm khám:
- Đi ngoài phân đen quá 2 ngày không do thực phẩm hoặc thuốc
- Phân đen nặng mùi, sệt và kéo dài hơn 2 tuần. Rất có thể đây là dấu hiệu của các vấn đề liên quan đến dạ dày như: viêm loét dạ dày, vỡ giãn tĩnh mạch thực quản,…
- Phân đen lẫn cục máu tươi hoặc máu đông. Đây có thể là dấu hiệu của polyp đại tràng, viêm thực quản,…
- Đau bụng, buồn nôn, vàng da, chán ăn, sụt cân,… Đây có thể là của các bệnh lý tiêu hóa, gan mật.
- Sốt cao, chóng mặt, tim đập nhanh, khó thở,… Đây có thể là dấu hiệu của xuất huyết nội tạng, thiếu máu, suy tuần hoàn, nhiễm trùng,… cần được điều trị kịp thời.
3 tác dụng phụ khác khi uống sắt sai cách
Bên cạnh hiện tượng uống sắt đi ngoài màu đen thì khi uống sắt sai cách cũng sẽ gây nên một số tác dụng phụ dưới dây.
Táo bón
Lượng sắt khi sử dụng bị dư thừa sẽ đào thải ra ngoài cơ thể qua phân và nước tiểu. Việc này vô tình tạo nên gánh nặng trên đường tiêu hóa và làm tăng khả năng bị táo bón. Để hạn chế hiện tượng này, bạn hãy ăn nhiều món ăn giàu chất xơ. Bên cạnh đó, cần uống tối thiểu 2 lít nước một ngày, tập thể dục đều đặn [1]The Benefits and Risks of Iron Supplementation in Pregnancy and Childhood, Truy cập ngày 14/12/2022.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31091416/.
>>> Xem thêm: Sắt cho bà bầu không gây táo bón cần có những gì? Nên chọn loại nào? Tư vấn
Kích ứng tiêu hóa
Uống sắt lúc đói sẽ giúp sắt hấp thu tốt nhất do quá trình hấp thu sắt không bị gián đoạn do thức ăn. Tuy nhiên, uống sắt lúc đói có thể gây kích ứng niêm mạc dạ dày và viêm loét dạ dày. Ngoài ra, sắt bị tồn dư và lắng cặn cũng là nguyên nhân khiến đau dạ dày. Để hạn chế hiện tượng này, bạn nên bắt đầu dùng viên sắt trong các bữa ăn và uống đúng liều.
Buồn nôn và nôn
Buồn nôn, nôn cũng là một tác dụng không mong muốn khi uống sắt sai cách. Tình trạng này gặp phổ biến hơn ở mẹ bầu và làm cho ốm nghén nghiêm trọng hơn. Vì thế, bạn hãy uống sắt trong bữa ăn thay vì uống lúc bụng đói.
Cách khắc phục hiện tượng uống sắt đi ngoài màu đen
Về lâu dài nếu bạn vẫn gặp vấn đề uống thuốc sắt đi ngoài màu đen thì có nghĩa sắt bị đào thải đi quá nhiều. Điều này cho thấy là bạn sẽ vẫn có khả năng bị thiếu máu dù đang bổ sung thuốc sắt mỗi ngày. Dưới đây là những biện pháp khắc phục tình trạng phân đen khi uống sắt hiệu quả nhất.
Bổ sung theo đúng nhu cầu
Khi uống sắt cần được hướng dẫn cụ thể của bác sĩ về liều lượng và loại thuốc sắt sử dụng. Việc bổ sung sắt đúng nhu cầu sẽ giúp bạn hấp thu vừa đủ lượng sắt, hạn chế sắt dư thừa quá nhiều làm phân đen.
Lựa chọn dòng sắt hấp thu cao
Khi thuốc sắt có khả năng hấp thu cao sẽ hạn chế được lượng sắt dư thừa. Nhờ vậy ít tạo thành sản phẩm chuyển hóa sắt là nguyên nhân gây phân đen.
Sắt sinh học Ferrolip là lựa chọn bổ sung sắt hàng đầu hiện nay bởi ưu điểm vượt trội:
- Khả năng hấp thu qua đường tiêu hóa cao: Màng ngoài liposome tương tự như thành phần của màng sinh học giúp sắt có cơ chế hấp thu đa dạng. Hơn nữa, màng liposome bao bọc và bảo vệ sắt hạn chế ảnh hưởng các tác nhân trong đường tiêu hóa. Vì thế sinh khả dụng của sắt sinh học cao hơn rất nhiều so với các loại sắt khác.
- Dạng buccal đặc biệt: Khi uống, sắt được hòa tan ngay trong miệng mà không cần trải qua quá trình hòa tan trong cơ thể. Hơn nữa, các hạt vi nang kích thước siêu nhỏ giúp cho quá trình hòa tan và hấp thu được trọn vẹn nhất.
- Hạn chế kích ứng đường tiêu hóa: Sắt được bao bọc bởi màng lyposome nên không tiếp xúc trực tiếp với hệ tiêu hóa. Do đó, tình trạng kích ứng hầu như không xảy ra.
Thời điểm uống sắt thích hợp
Uống sắt vào buổi sáng là lý tưởng nhất, không nên uống sắt vào buổi tối vì sẽ gây hiện tượng lắng đọng sắt. Bạn nên uống sắt khi ăn sáng xong khoảng từ 1-2 giờ để sắt có thể hấp thu tốt hơn. Không nên uống sắt khi đang đói vì có thể gây kích ứng dạ dày [2]Oral iron supplementation in iron-deficient women: How much and how often?. Truy cập ngày 14/12/2022.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32650997/.
Bổ sung nhiều nước
Biện pháp đơn giản mà hiệu quả để giải quyết tình trạng uống sắt đi ngoài màu đen là uống nhiều nước. Khi bổ sung nhiều nước sẽ giúp hệ tiêu hóa hoạt động tốt hơn. Uống nhiều nước cũng hỗ trợ thanh lọc cơ thể, đào thải chất độc hại giúp cải thiện sức khỏe.
Bài viết trên đây đã giải đáp cho bạn các thắc mắc xoay quanh vấn đề uống sắt đi ngoài màu đen. Hy vọng bạn đã có cho mình thông tin cần thiết cho mình lựa chọn được cách bổ sung sắt phù hợp. Nếu có thắc mắc cần tư vấn hãy nhanh tay liên hệ tổng đài chăm sóc sức khỏe 1900 636 985 (nhánh số 2) hoặc truy cập tại ĐÂY để được tư vấn.
References
| ↑1 | The Benefits and Risks of Iron Supplementation in Pregnancy and Childhood, Truy cập ngày 14/12/2022. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31091416/ |
|---|---|
| ↑2 | Oral iron supplementation in iron-deficient women: How much and how often?. Truy cập ngày 14/12/2022. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32650997/ |
