Chỉ số HC trong siêu âm thai là gì? Bảng chỉ số tiêu chuẩn

Cùng với chỉ số siêu âm thai khác như AC, FL,… chỉ số HC cũng được bác sĩ siêu âm, theo dõi thường xuyên để đánh giá sự phát triển của thai nhi. Vậy chỉ số HC trong siêu âm thai là gì? Phải làm sao khi phát hiện bất thường? Hãy cùng theo dõi trong bài viết dưới đây.

Chỉ số HC trong siêu âm thai là gì? Ý nghĩa của chỉ số

Chỉ số HC (Head Circumference), hay còn gọi là chu vi vòng đầu thai nhi. Đây được đánh giá là một trong các chỉ số quan trọng trong siêu âm thai khi có thể giúp bác sĩ xác định được kích thước đầu của thai nhi có nằm trong ngưỡng tiêu chuẩn hay không ^[1]Head circumference | Radiology Reference Article | Radiopaedia.org. Truy cập ngày 26/12/2024.
https://radiopaedia.org/articles/head-circumference.

Thông qua chỉ số HC, bác sĩ có thể theo dõi sự phát triển của thai nhi qua từng tuần thai và phát hiện những bất thường ở thai nhi. Ngoài ra, chỉ số HC này cũng giúp bác sĩ tư vấn phương thức chuyển dạ sinh mổ hay sinh thường cho mẹ.

Việc xác định chu vi vòng đầu đóng vai trò quan trọng trong việc xác định tuổi thai, ước lượng cân nặng của trẻ, đánh giá mức độ phát triển của trẻ, phát hiện kịp thời những bất thường ở não bộ và phát hiện các yếu tố nguy cơ của sản phụ,…

Bảng chỉ số HC theo tiêu chuẩn

Chỉ số HC khi siêu âm thai ở từng trẻ là khác nhau và có sự thay đổi trong mỗi giai đoạn. Nếu chỉ số HC khi siêu âm của thai nhi nằm trong ngưỡng an toàn thì mẹ hoàn toàn có thể yên tâm em bé đang được phát triển bình thường. Chu vi vòng đầu được coi là bất thường khi chỉ số HC có sự chênh lệch 2 – 3 đơn vị hoặc nhiều hơn so với ngưỡng tiêu chuẩn. Dưới đây là bảng chỉ số HC theo tiêu chuẩn mẹ có thể tham khảo:

Chỉ số HC chu vi vòng đầu bất thường

Chỉ số HC thấp hơn bình thường có sao không?

Một số trường hợp thai nhi đầu nhỏ nhưng vẫn em bé vẫn phát triển bình thường. Tuy nhiên ở một số trường hợp, chu vi đầu thai nhi nhỏ có thể do não phát triển chậm, hộp sọ không mở rộng theo kích thước thông thường. Trẻ sinh ra có nguy cơ mắc chứng rồi loạn nhận thức, rối loạn thần kinh, chậm phát triển thậm chí có thể bị co giật.

Nguyên nhân khiến chỉ số HC ở trẻ nhỏ hơn bình thường có thể là do:

• Mẹ bầu bị nhiễm virus thủy đậu, rubella, zika,…
• Dị tật bẩm sinh ở hệ thần kinh thai nhi: hẹp hộp sọ, tật đầu nhỏ, bệnh nhăn não, não thất duy nhất,…
• Do di truyền ^[2]Microcephaly – Symptoms & causes – Mayo Clinic. Truy cập ngày 26/12/2024.
  https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/microcephaly/symptoms-causes/syc-20375051
• Do rối loạn NST
• Thai nhi thiếu oxy khiến trí não chậm phát triển
• Mẹ bầu stress, làm việc quá sức, chế độ ăn thiếu dinh dưỡng

Chu vi vòng đầu của thai nhi to hơn tuổi thai có sao không?

Nhiều nghiên cứu cho rằng chu vi vòng đầu thai nhi to là do di truyền lành tính. Tuy nhiên một số trường hợp thai nhi đầu to là biểu hiện của dị tật não úng thủy, u xơ thần kinh, não phì đại, xơ cứng củ ^[3]Fetal macrocephaly: Pathophysiology, prenatal diagnosis and management – Shinar – 2023 – Prenatal Diagnosis – Wiley Online Library. Truy cập ngày … Continue reading. Theo thống kê có khoảng 50% trẻ mắc dị tật đầu to không thể phát triển bình thường.

Ngoài ra, nếu thai nhi có chu vi vòng đầu to, cân nặng trên 4kg thì việc chuyển dạ sẽ gây khó khăn cho mẹ, thậm chí gây rách tầng sinh môn, thai bị ngạt khi sinh thường. Do đó thông thường những trường hợp này sẽ được bác sĩ chỉ định sinh mổ.

Nên làm gì khi phát hiện bất thường ở chu vi đầu thai nhi?

Khi phát hiện chỉ số HC ở thai nhi bất thường, bác sĩ sẽ thực hiện các kiểm tra chuyên sâu và đánh giá kỹ lưỡng để xác định nguyên nhân.

Siêu âm

Siêu âm là phương pháp an toàn, nhanh chóng cho cả mẹ và bé. Thông qua siêu âm, các bác sĩ theo dõi sự phát triển của thai nhi cũng như những bất thường về chu vi vòng đầu trong quá trình điều trị. Việc siêu âm định kỳ không chỉ giúp phát hiện sớm các bất thường ở thai nhi mà còn hỗ trợ bác sĩ đưa ra các chẩn đoán và phương án xử lý kịp thời.

Thời điểm lý tưởng để kiểm tra và quan sát dị tật thai là từ tuần thứ 11 đến tuần 13 của thai kỳ. Giai đoạn này giúp bác sĩ đánh giá sự phát triển của thai nhi, phát hiện sớm các dấu hiệu dị tật và tư vấn cho mẹ về việc thực hiện các xét nghiệm chuyên sâu để chẩn đoán chính xác.

Chụp MRI

Hình ảnh MRI mang đến thông tin chi tiết về tình trạng cơ thể của thai phụ, giúp phát hiện sớm các bất thường trong cấu trúc não và các cơ quan khác của thai nhi. Dù không được sử dụng phổ biến như siêu âm, MRI lại cung cấp kết quả chẩn đoán có độ tin cậy cao, hỗ trợ bác sĩ trong việc đánh giá sức khỏe thai nhi và đưa ra hướng điều trị phù hợp.

Chọc ối

Nếu các phương pháp trước không thể xác định nguyên nhân, bác sĩ có thể chỉ định thực hiện chọc ối. Đây là thủ thuật tiềm ẩn rủi ro như sinh non, nên chỉ được áp dụng khi không còn lựa chọn nào khác. Tuy nhiên, chọc ối có hiệu quả cao trong việc xác định nguyên nhân dẫn đến bất thường chu vi vòng đầu, chẳng hạn do nhiễm trùng hoặc rối loạn nhiễm sắc thể.

Thủ thuật chọc ối được thực hiện bằng cách sử dụng kim để lấy mẫu nước ối dưới sự hướng dẫn của siêu âm. Mẫu này sau đó sẽ được kiểm tra nhằm xác định chính xác nguyên nhân gây ra tình trạng đầu to hoặc đầu nhỏ.

Chu vi vòng đầu của thai nhi có mối liên hệ mật thiết với sự phát triển bình thường hay nguy cơ dị tật. Vì vậy, sản phụ nên tuân thủ lịch khám thai định kỳ theo hướng dẫn của bác sĩ để sớm phát hiện các dấu hiệu bất thường và tìm ra giải pháp điều trị hiệu quả.

Thời điểm đo chu vi vòng đầu thai nhi

Chỉ số HC trong siêu âm thai sẽ được bác sĩ thực hiện đo ở tuần thứ 12 của thai kỳ và kiểm tra thường xuyên qua các lần khám thai. Các bác sĩ không thực hiện đo sớm hơn bởi trước đó thai nhi mới phát triển và chưa thành hình.

Các chuyên gia y tế khuyến cáo trẻ em sau sinh trong độ tuổi 0 – 3 tuổi nên được đo chu vi vòng đầu định kỳ để theo dõi sự phát triển của não bộ. Nếu chỉ số HC ở bé không thay đổi trong vòng 2 tháng thì mẹ nên đưa bé đến bệnh viện và các cơ sở y tế uy tín để được tư vấn, hỗ trợ kịp thời.

Hy vọng qua bài viết trên đây mẹ đã có thể hiểu được chỉ số HC trong siêu âm thai là gì cũng như tầm quan trọng của việc theo dõi chỉ số này để kịp thời phát hiện ra những bất thường ở thai nhi. Hãy theo dõi https://ferrolip.vn/ để cập nhật thêm nhiều kiến thức và thông tin hữu ích về mang thai và sinh con nhé!