Trong tam cá nguyệt đầu tiên của thai kỳ, nhiều thai phụ gặp phải tình trạng tụ dịch màng nuôi. Tùy vào tính chất và vị trí tụ dịch mà bác sĩ có cách xử trí phù hợp. Trong bài này, Ferrolip sẽ cung cấp các thông tin để mẹ chăm sóc cơ thể đúng cách cũng như tư thế nằm khi bị tụ dịch màng nuôi.
Tụ dịch màng nuôi là gì? Các dấu hiệu và nguyên nhân gây ra
Tụ dịch màng nuôi còn được biết đến với các tên gọi khác nhau tụ dịch màng đệm, tụ máu dưới màng nuôi hoặc xuất huyết màng đệm. Màng đệm là phần nằm giữa túi ối và tử cung. Khi bị tụ dịch màng nuôi, mẹ sẽ thấy có máu tích tụ phía dưới lớp màng này [1]What to know about subchorionic hemorrhage. Ngày truy cập: 31/3/2023.
https://www.medicalnewstoday.com/articles/323307.
Tình trạng này khiến nhau thai không thể bám chắc vào thành tử cung. Dịch tụ càng nhiều thì túi ối càng khó bám vào tử cung, làm tăng nguy cơ sảy thai.
Dấu hiệu tụ dịch màng nuôi
Hiện nay, có khoảng 3,1% các trường hợp mang thai bị tụ dịch màng nuôi. Tình trạng này thường xuất hiện từ khi thai nhi được khoảng 10 – 20 tuần tuổi. Khi bị tụ dịch màng nuôi, thai phụ có thể xuất hiện các triệu chứng như sau:
- Xuất huyết âm đạo: Mẹ có thể thấy máu màu đỏ tươi hoặc nâu. Trường hợp nặng trong máu còn xuất hiện các cục máu đông.
- Dịch âm đạo bất thường: Thông thường, trong quá trình mang thai mẹ có thể xuất hiện dịch màu trắng. Tuy nhiên khi tụ dịch màng nuôi, chất dịch này có thể chuyển thành màu nâu hoặc hồng nhạt.
- Đau bụng âm ỉ.
- Vùng thắt lưng nhức mỏi.
- Phát hiện dịch tụ dưới màng nuôi thông qua siêu âm.
Tuy nhiên, nhiều mẹ bị tụ dịch màng nuôi không bị ra máu hoặc không có bất kỳ dấu hiệu bất thường khác. Những trường hợp này mẹ thường không phát hiện ra hoặc chỉ biết sau khi siêu âm.
Nguyên nhân gây tụ dịch màng nuôi
Khi nhau thai bị bong mép hoặc phần mạch máu chỗ bánh nhau bị vỡ có thể dẫn đến hiện tượng tụ dịch màng nuôi. Đặc biệt nguy cơ tụ máu phía dưới màng nuôi tăng lên đáng kể nếu mẹ bầu có các yếu tố nguy cơ sau: [2]What Is a Subchorionic Hematoma? Ngày truy cập: 31/3/2023.
https://www.webmd.com/baby/what-is-a-subchorionic-hematoma
- Hệ thống nội tiết của mẹ bầu kém.
- Trong 3 tháng đầu thai kỳ, mẹ từng bị chấn thương hoặc lao động nặng.
- Dị tật tử cung.
- Mẹ bầu có huyết áp cao.
- Mẹ có tiền sử sảy thai liên tiếp.
- Người mẹ trên 35 tuổi.
- Vùng chậu hoặc tử cung bị nhiễm trùng.
- Mang đa thai.
>>> Đọc thêm: Tụ dịch màng nuôi 27mm có chữa khỏi được không? Chuyên gia giải đáp
Tư thế nằm khi bị tụ dịch màng nuôi
Nhiều mẹ bầu cảm thấy vô cùng lo lắng khi biết có dịch tụ dưới màng nuôi. Tuy nhiên, tình trạng này hoàn toàn có điều trị được nếu mẹ biết chăm sóc cơ thể đúng cách. Trong đó tư thế nằm là phương pháp quan trọng để tiêu dịch dưới màng nuôi.
Tại sao nên điều chỉnh tư thế nằm?
Nếu nằm đúng cách, khí huyết lưu thông tốt hơn, giúp cải thiện đáng kể tuần hoàn của mẹ bầu. Khi đó, máu tụ dưới màng nuôi dần được lưu chuyển và tiêu hết. Thông thường nếu chăm sóc hợp lý, tình trạng này có thể biến mất sau vài ngày hoặc vài tuần.
Tư thế nằm khi bị tụ dịch màng nuôi: nằm nghiêng sang trái
Các chuyên gia khuyến khích thai phụ bị tụ dịch mang nuôi nên nằm nghiêng sang bên trái. Tư thế này giúp dịch tụ dưới màng nuôi tiêu dần nhờ các cơ chế:
- Giảm áp lực lên tim và tĩnh mạch, hỗ trợ vận chuyển máu đến thai nhi.
- Giảm áp lực lên tử cung: Do ở tư thế nằm ngửa, thai nhi đè lên tử cung khiến quá trình vận chuyển máu trở nên khó khăn hơn.
- Giảm áp lực lên cơ hoành: Khi nằm nghiêng sang trái, mẹ sẽ cảm thấy lồng ngực nhẹ nhàng, dễ thở hơn.
- Giảm áp lên gan và hệ tiêu hóa: Để giảm thiểu tình trạng táo bón, trào ngược dạ dày, buồn bôn, nôn,… mẹ bầu nên nằm nghiêng sang trái.
Bị tụ dịch màng nuôi có để lại biến chứng không?
Nguy cơ tụ máu dưới màng nuôi cao nhất khi ở ba tháng đầu thai kỳ. Thời gian đầu dịch tụ sẽ không gây nhiều nguy hiểm cho người mẹ. Một số trường hợp mẹ không thấy bất kỳ triệu chứng nào như không đau bụng, không chảy máu.
Tuy nhiên, theo một số nghiên cứu, nếu phát hiện muộn tụ dịch màng nuôi thì mẹ bầu có thể gặp các biến chứng như nhau bong non, sảy thai, sinh non, vỡ túi ối sớm,… Tỷ lệ này cao hơn cả ở mẹ từng sảy thai, em bé dị tật bẩm sinh hoặc mang đa thai [3]Subchorionic Hematoma. Ngày truy cập: 31/3/2023.
https://my.clevelandclinic.org/health/symptoms/23511-subchorionic-hematoma.
Tụ dịch màng nuôi có gây dị tật thai nhi?
Trong phần lớn trường hợp, tụ dịch dưới màng nuôi không gây dị tật thai nhi. Thông thường, phần máu tụ nhỏ và vừa sẽ dần tự biến mất. Em bé vẫn phát triển và được sinh ra bình thường.
Tuy nhiên, khi lượng dịch quá nhiều thì nhau thai sẽ bị tách rời khỏi tử cung. Do đó em bé không được cung cấp đủ dinh dưỡng dẫn đến thai lưu, sinh non hoặc sảy thai. Vì vậy mẹ cần khám thai định kỳ để kịp thời phát hiện và có phương án xử lý sớm.
Tụ dịch màng nuôi bao nhiêu mm là nguy hiểm?
Thông thường các chuyên gia dựa vào kích thước khối máu hoặc tỷ lệ dịch so với kích thước túi thai để đánh giá mức độ nguy hiểm của tụ dịch màng nuôi. Các giai đoạn của tụ dịch dưới màng nuôi như sau:
- Kích thước nhỏ: Khối dịch khi đó chỉ dài khoảng 0,5 – 5mm. Trường hợp này mẹ khó phát hiện bất thường của cơ thể, chỉ đôi khi bị mệt mỏi, chóng mặt.
- Kích thước trung bình: Tụ dịch phát triển khoảng 5 – 12mm nên mẹ bầu có thể cảm thấy đau bụng âm ỉ, xuất huyết âm đạo màu đỏ thẫm hoặc tươi, đôi khi kèm thêm đau thắt lưng.
- Tụ dịch lớn (> 12mm): Nhiều trường hợp đường kính phần dịch có thể lên đến 24mm. Nếu không được phát hiện sớm, túi thai sẽ bị chèn ép, không thể phát triển gây sảy thai.
Thông qua kích thước lớp dịch, bác sĩ sẽ đánh giá mức độ nguy hiểm để có biện pháp điều trị sớm nhất có thể.
Tụ dịch màng nuôi có chữa khỏi được không? Bao lâu thì hết?
Tụ dịch màng nuôi có chữa khỏi được không phụ thuộc vào tình trạng tụ dịch, sức khỏe người mẹ và chế độ điều trị. Các trường hợp tụ dịch nhẹ (< 5mm) thì mẹ bầu có thể thông qua ăn uống đầy đủ dinh dưỡng kết hợp điều trị bằng thuốc. Vết dịch tụ có thể tiêu biến chỉ sau vài ngày đến vài tuần.
Với các trường hợp tụ dịch > 5mm thì cần đầu tư nhiều thời gian và công sức chăm sóc hơn. Phần dịch tụ dễ có xu hướng lan rộng, ảnh hưởng đến việc vận chuyển dinh dưỡng cho thai nhi. Vì vậy mẹ bầu cần tuân thủ nghiêm ngặt uống thuốc theo chỉ dẫn, kết hợp nghỉ ngơi, ăn uống, tránh vận động.
Thời gian để lớp dịch tiêu biến ở trường hợp nặng sẽ dài hơn, có thể kéo dài đến vài tháng, tùy tình trạng bệnh. Nếu không được điều trị nhanh chóng, mẹ có khả năng sảy thai rất cao.
Ngoài ra, dịch tụ màng nuôi tiêu biến nhanh hay chậm còn phụ thuộc vào nguyên nhân gây ra:
- Tụ dịch màng nuôi sinh lý: Dịch tụ xuất hiện khi thai nhi được 4 – 6 tuàn tuổi. Dịch tụ trong, thai phụ mẹ không cảm thấy triệu chứng đau bụng hay ra máu âm đạo. Tình trạng này có thể tự khỏi mà không cần can thiệp điều trị.
- Tụ dịch màng nuôi bệnh lý: Nguyên nhân gây tụ dịch là do sự vỡ các xoang mạch ở rìa mép của bánh rau. Với trường hợp này, mẹ phải đến gặp bác sĩ để điều trị.
Giải pháp điều trị tụ dịch màng nuôi
Để điều trị tụ dịch màng nuôi, mẹ bầu sẽ được chỉ định kết hợp dùng thuốc và thay đổi chế độ sinh hoạt. Cụ thể như sau:
Điều trị bằng thuốc
Hiện nay chưa có thuốc điều trị đặc hiệu dành cho tụ dịch dưới màng nuôi. Tùy vào tình trạng nguy hiểm của bệnh, bác sĩ có thể kê cho mẹ bầu một số loại thuốc dưới đây:
- Thuốc giảm co bóp.
- Thuốc hỗ trợ làm tan máu đông.
- Thuốc nội tiết.
Chế độ dinh dưỡng: Ăn gì và kiêng ăn gì?
Mẹ bầu bị tụ dịch màng nuôi cần ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, đặc biệt các loại thức ăn sau:
- Thức ăn dễ tiêu hóa: Những thực phẩm này phải vừa cung cấp đầy đủ dưỡng chất mà vẫn không khiến tử cung co bóp quá nhiều. Mẹ có thể tham khảo yến mạch, ngũ cốc, trái cây,…
- Thức ăn giàu chất xơ: Rau xanh hoặc hoa quả chứa nhiều chất dinh dưỡng. Nhóm thực phẩm này cũng giúp hạn chế táo bón, tránh gây mệt mỏi hoặc co bóp tử cung khi đi vệ sinh.
- Thực phẩm nhiều chất dinh dưỡng: Mẹ nên chọn thức phẩm chứa nhiều dưỡng chất quan trọng như canxi, acid folic, chất đạm, chất sắt, vitamin A, B, E, D, K,…
- Nước: Nước cũng giúp hạn chế táo bón. Mỗi ngày mẹ bầu nên uống đủ 2 – 2,5 lít nước mỗi ngày.
Ngoài ra, mẹ bầu nên hạn chế các loại thức ăn nhanh, dùng chất kích thích, nội tạng động vật, thịt muối, rau ngót hoặc đu đủ xanh.
Nghỉ ngơi hợp lý
Khi bị tụ dịch màng nuôi, chế độ nghỉ ngơi đóng vai trò hết sức quan trọng. Vì vậy thai phụ cần lưu ý những vấn đề sau để dịch tụ nhanh chóng tiêu bớt:
- Mẹ không nên làm việc quá sức, đặc biệt bê vác, lao động nặng.
- Tránh quan hệ vợ chồng, đặc biệt không xoa vùng ngực và vú để không làm tăng co bóp tử cung.
- Dành nhiều thời gian nghỉ ngơi trên giường, ít đi lại.
Đồng thời mẹ bầu cần thường xuyên đi khám để theo dõi tiến triển của dịch tụ. Từ đó bác sĩ có thể điều chỉnh chế độ điều trị cho phù hợp.
Như vậy, thông qua bài viết này, mẹ đã biết được tư thế nằm khi bị tụ dịch màng nuôi. Đồng thời, mẹ cần kết hợp thêm các biện pháp điều trị để dịch tụ tiêu biến nhanh chóng. Nếu muốn biết thêm các thông tin khác về thai kỳ, mẹ có thể truy cập vào website https://ferrolip.vn/ hoặc gọi điện theo hotline 1900 636 985!
References
↑1 | What to know about subchorionic hemorrhage. Ngày truy cập: 31/3/2023. https://www.medicalnewstoday.com/articles/323307 |
---|---|
↑2 | What Is a Subchorionic Hematoma? Ngày truy cập: 31/3/2023. https://www.webmd.com/baby/what-is-a-subchorionic-hematoma |
↑3 | Subchorionic Hematoma. Ngày truy cập: 31/3/2023. https://my.clevelandclinic.org/health/symptoms/23511-subchorionic-hematoma |